WYKŁADY AKADEMICKIE
STANLEY KUBRICK I HOLOCAUST 2025/2026
Stanley Kubrick nie zrealizował nigdy filmu o Holocauście. Długo i uporczywie poszukiwał odpowiedniej historii. Kiedy wreszcie ją znalazł (a przynajmniej tak sądził), okazało się, że droga do powstania filmu jest jeszcze daleka, zbyt daleka… Projekt Aryjskich papierów trafił koniec końców ad acta. Proponowany wykład fakultatywny „Stanley Kubrick i Holocaust” ma być rodzajem sprawozdania z tych zmagań. Intencją prowadzącego jest bowiem odtworzenie najważniejszych etapów zajmowania się przez Kubricka Holocaustem i wskazanie możliwych aluzji w istniejących filmach jego autorstwa. Za ważne uzupełnienie całości należy uznać omówienie przestudiowanych przez amerykańskiego reżysera kontekstów kulturowych i lektur przeczytanych z ołówkiem w ręku.
Zajęcia w semestrze zimowym (październik-luty): każdy poniedziałek, g. 11.30 | Sala 1-Kinowa
Prowadzenie: Prof. dr hab. Krzysztof Kozłowski (Instytut Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych UAM)
Wstęp Wolny
SYLABUS
06.10.2025 Zajęcia organizacyjne
13.10.2025 Lśnienie [I] (1980): Echa Holocaustu?
20.10.2025 Lśnienie [II] (1980): Echa Holocaustu?
27.10.2025 Holocaust i sztuka (Posmysz – Munk – Weinberg)
03.11.2025 „Michael, to monumentalne”:
Zagłada Żydów europejskich (1961– ) Raula Hilberga
17.11.2025 Miniserial: Holocaust (1978) – cz. I
24.11.2025 Delegacja służbowa: międzynarodowa konferencja w PMA-B (Oświęcim)
01.12.2025 Miniserial: Holocaust (1978) – cz. II
08.12.2025 Singer – Mazursky: Wrogowie (1989)
15.12.2025 Wojenne kłamstwa (1991) Louisa Begleya
12.01.2026 Aryjskie papiery („Final Treatment”, 14 IV 1993)
19.01.2026 Kubrick – Spielberg: Lista Schindlera (30 XI, 15 XII 1993)
26.01.2026 Kubrick – Polański: Pianista (2002)
29*.01.2026 Wykład gościnny: prof. dr hab. Jeremi Szaniawski (University of Massachusetts – Amherst)
02.02.2026 Epilog: przyczyny „porażki”
* 29.01.2026, w czwartek, obowiązuje poniedziałkowy plan zajęć
Bibliografia (Wybór)
1. N. Abrahms, Stanley Kubrick, New York Jewish Intellectual, New Brunswick 2018
2. O. Calabrese, „Światy możliwe” Kubricka, czyli poetyka drzwi, przeł. U. Franczyk, w: Stanley Kubrick w opinii krytyki zagranicznej, pod red. A. Kozaneckiej, Warszawa 1989, s. 118-129
3. M. Ciment, Przestrzeń i czas w dziełach Kubricka, przeł. U. Franczyk, w: Stanley Kubrick w opinii krytyki zagranicznej, pod red. A. Kozaneckiej, Warszawa 1989, s. 112-117.
4. G. Cocks, The Wolf at the Door: Stanley Kubrick, History, and the Holocaust, New York 2004.
5. R. Kolker, N. Abrams, Kubrick. An Odyssey, London 2024.
6. K. Kościelski, W labiryntach czasu i wieczności. O „Lśnieniu” Stanleya Kubricka, „Przestrzenie Teorii” 2014, t. 22, s. 171–187.
7. K. Kozłowski, Stanley Kubrick. Filmowa polifonia sztuk, Warszawa 22018.
8. Kubrick’s Mitteleuropa. The Central European Imaginary in the Films of Stanley Kubrick, eds. N. Abrams, J. Szaniawski, New York–Oxford 2025.
9. Th.A. Nelson, Kubrick i estetyka przypadkowości. Słowa i retoryka, przeł. A. Chajewski, w: Stanley Kubrick w opinii krytyki zagranicznej, pod red. A. Kozaneckiej, Warszawa 1989, s. 47-63.
10. Stanley Kubrick. Rozmowy, redakcja G.D. Phillips, b.m. 2014.
PARTNER
